Welke opdracht geef jij je hersenen vandaag?
Ik moet de eerste mens nog tegen komen die mij ‘s ochtends aan de koffietafel vertelt dat hij zijn hersenen vandaag bij het opstaan een bepaalde opdracht heeft gegeven. En toch creëer jij zelf iedere dag nieuwe verbindingen in je brein en schep je daarmee je wereld. Dat klinkt op zijn minst spannend niet waar?
Om dit uit te leggen wil ik eerst de hersenen kort onder de loep nemen. Het menselijk brein is een echt wonder van de natuur te noemen. Het bestaat uit vele tientallen miljarden neuronen (zenuwcellen) die ook allemaal weer in verbinding staan met een groot aantal andere neuronen. Deze verbindingen worden synapsen genoemd. In reactie op je omgeving veranderen deze verbindingen voortdurend. In je jeugd ontwikkelen zich vele synapsen maar ook als je ouder wordt ontwikkelen de synapsen zich verder. De delen die je niet meer (of heel weinig) gebruikt verzwakken zich. Je zou kunnen zeggen dat de verbindingen gaan voldoen aan de eisen die er aan ze worden gesteld. Hoe meer verbindingen je hebt, hoe flexibeler je bent. Het mooie is, dat wie heel flexibel is, gezonder in het leven staat dan iemand die dit niet is.
De drijvende kracht
Alles wat er binnenkomt via je zintuigen, komt hier door de werking van je brein. Een belangrijke vraag komt dan naar voren, namelijk wie dan de drijvende kracht is achter het vormgeven van jouw wereld. Zijn je hersenen de drijvende kracht of ben jij het zelf? Voor beide mogelijkheden zijn er feiten die dit ondersteunen. Het voert misschien te ver om daar hier diep op in te gaan. Duidelijk is wel dat je inderdaad je brein bewust kunt activeren zodat je zoveel mogelijk van de breincapaciteit kunt benutten. In het verlengde daarvan kan je je leven vormgeven op een manier waarbij jij je happy voelt.
Zet je brein aan het werk
Hoe kun je dat nu gaan doen? Je hersenen zijn heel flexibel weten we, ook op latere leeftijd. Dus kun je bewust nieuwe vaardigheden gaan aanleren zodat je hersenen nieuwe verbindingen gaan maken (door het te herhalen worden deze verbindingen steeds sterker). Dit geldt niet alleen voor intellectuele uitdagingen maar geldt bijvoorbeeld ook op het gebied van emotionele en relationele zaken.
Nieuwsgierigheid is een fantastische eigenschap
Door nieuwsgierigheid ontstaat wijsheid. Wie heeft niet een herinnering aan een enthousiaste leraar die je nieuwsgierig maakte? Een leraar wiens les je met open mond volgde en die je inspireerde om, nota bene in je vrije tijd, nog meer over het onderwerp te weten te komen. Dit werkt eigenlijk hetzelfde bij je hersenen. Als jij geïnspireerd raakt door iets (dat doen je hersenen niet zelf) zet je in de hersenen een heleboel positieve chemische reacties in gang. Als je de uitdagingen die het leven je biedt aan gaat, en zelfs uitdagingen bewust opzoekt, kun je jezelf steeds verder ontwikkelen. Ga je hier ontspannen en positief mee om dan word je wijs in elke zin van het woord.
Voeding voor lichaam en ziel
Daarnaast is het zaak om je hersenen goed te verzorgen zowel in stoffelijke als onstoffelijke zin. Je begrijpt dat je voldoende vitaminen en mineralen nodig hebt. Net zoals een afwisseling in activiteit en rust goed voor je zijn, doen momenten van ontspanning je hersenen ook goed. Logischerwijs hebben te veel alcohol, drugs en andere toxische stoffen een schadelijk effect op je brein. Angst, stress en boosheid kun je ook maar beter vermijden want ook dit heeft een negatieve uitwerking op je hersenen.
Van zo nu en dan stress ervaren, overkomt je op lange termijn niets. Maar stress waar we dagelijks mee te maken krijgen en waar we geen oplosstrategie voor hebben, (dit zijn vaak zaken waar we in de evolutie niet mee in aanraking zijn gekomen) kan de prefrontale cortex (een deel van de hersenen) zelfs afsluiten. Als dit gebeurt, ben je uiteindelijk onder andere niet meer in staat om goede besluiten te nemen. Hiermee beïnvloed je heel direct je gezondheid en kom je in een negatieve spiraal terecht. Dan is het een moeilijk proces om de prefrontale cortex weer “mee te laten doen”. Vaak heb je hierbij hulp van een goede therapeut nodig.
Hang zelf de slingers op!
Als je nu toch iedere dag verbindingen in je hersenen creëert en daarmee je eigen wereld schept, is het toch fantastisch om dit heel bewust op te pakken? Om je eigen wereld nog mooier te maken dan deze al is? Dan kun je inderdaad je brein dagelijks bewust opdrachten geven. Dit kan van heel klein zoals “ik eet altijd pasta op dinsdag maar nu kies ik pas in de winkel wat ik vanavond ga eten” tot iets met een grotere betekenis “de volgende keer dat ik woorden heb met mijn baas ga ik niet kijken naar wat zij anders zou moeten doen maar onderzoek ik bij me zelf of ik iets anders kan doen dan ik doorgaans doe”.
Een hele mooie, grote opdracht die je jezelf kan geven, is om te kijken hoe je een bepaald doel dat je graag wilt behalen, kunt bereiken. En dan vervolgens vol bezieling de stappen ook daadwerkelijk zetten natuurlijk! Het is spannend en tegelijkertijd enorm inspirerend om zo, als een soort van waarnemer van je brein, aan de slag te gaan.
Misschien blijkt het zelfs wel een onderwerp dat het heel goed doet aan de koffietafel op je werk! Het is in ieder geval voor veel mensen een nieuw onderwerp. Enne… dat was toch juist goed voor je brein?